Mắm

Nhớ hằng năm, cứ từ tháng Giêng cho đến hết tháng Ba âm lịch, bà con nông dân ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, đặc biệt là các tỉnh Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau thường khai thác cá đồng bằng cách tát đìa hoặc chụp đìa.

Mực hấp ổi, bánh cuốn chả mực hay bún xào ngán là những món ngon có tiếng đang chờ đón du khách tại Hạ Long trong kỳ nghỉ dịp 30/4.

Ngã Năm là thị xã mới của tỉnh Sóc Trăng, nhưng nơi này từ lâu đã nổi tiếng món ăn đặc trưng: mắm cá lóc.

Miền Tây là vùng đất “tự sinh” nhiều đặc sản, trong đó ẩm thực với những món ăn đặc trưng từ lâu đã trở thành niềm tự hào của người dân ở nơi này. Đến đây, thực khách sẽ chẳng thể nào quên được hương vị ngọt lành của tô mắm kho đặc biệt, được ăn kèm với cơm gạo mới, ăn mãi mà không biết đã no tự lúc nào…

Đến miệt sông nước Cửu Long, chiều chiều thường nghe câu hát dân gian cất lên từ chái bếp nhà ai đó: "Rau ngổ đem um với lươn/ Cạn chung nước mắt quê hương(1) cay nồng!".

Tôi sinh ra và lớn lên ở thời điểm đất nước vừa kết thúc chiến tranh, cuộc sống còn khó khăn, trăm bề thiếu thốn. Với những đứa trẻ ở thôn quê như tôi hồi đó, để được cắp sách đến trường, hay như có cái ăn, cái mặc phải là một sự bươn chải lam lũ của ba má.

Năm nào cũng vậy, cứ độ tháng tư là người dân Vĩnh Long quê tôi chuẩn bị ra sông để kéo ruốc.

Rau má là loại thực vật mọc hoang hay bò lan trên mặt đất. Đặc biệt rau má thích sống dưới các gốc cây lớn trong vườn rậm, đất ẩm, hay giữa các luống mía có nhiều lá mục. Những buổi trưa hè, người bình dân ra vườn nhổ những bụi rau má về để nấu canh hoặc đâm nước uống cho mát.

Sao là loại cây thân mộc, suôn thẳng, cao 20 – 30m, vỏ nứt rạn dọc theo thớ màu đen, da có địa y lúm đúm trắng. Phải chăng chính vì thế nên có tên là sao? Hay do đây là loại cây tương loại với cây dầu nên nó có tên là sao: “dầu sao” - một kiểu đặt gọi ngộ nghĩnh của dân gian Nam Bộ.

Ở vùng kênh rạch chằng chịt miền sông nước Cửu Long, môi trường nước mặn, nước lợ là điều kiện sinh sôi và phát triển của nhiều loài tép. Tùy hình dạng và kích cỡ, tép có những tên gọi khác nhau.