Chuyển nhượng 145ha đất công ở Bình Dương, nhiều câu hỏi chưa được trả lời (?)

Chiêu trò thâu tóm 145ha đất “vàng” với giá rẻ mạt

Như Dân Việt đã có nhiều bài phản ánh, sau vụ 43ha đất công được Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (PROTRADE CORP, gọi tắt là TCT Bình Dương), là đơn vị kinh tế đảng trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương chuyển nhượng cho doanh nghiệp tư nhân với giá “bèo”, có nhiều sai phạm đã bị báo chí phanh phui. Dư luận lại tiếp tục “nổi sóng” khi phát hiện thêm 145ha đất công có vị trí “vàng”, cũng được định với giá rẻ mạt.

Theo hồ sơ Dân Việt thu thập được, ngày 12/10/2007, TCT Bình Dương do ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc làm đại diện ký hợp đồng liên doanh (HĐLD) với 2 công ty Hàn Quốc là IC Corporation và K Source Solutions ,để lập ra Công ty CP Đầu tư và Phát triển Tân Thành (Công ty Tân Thành), vốn điều lệ 30 triệu USD nhằm thực hiện dự án “Câu lạc bộ sân golf & Khu nghỉ dưỡng Đảo Hồ Điệp”, gồm: sân golf 18 lỗ, CLB giải trí, khu căn hộ cao tầng, khu nhà ở cao cấp và khu thương mại trên khu đất tọa lạc tại Khu liên hợp công nghiệp – Dịch vụ - Đô thị tỉnh Bình Dương, phường Hoà Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Phía TCT Bình Dương góp 30% vốn điều lệ (9 triệu USD), bằng quyền sử dụng đất (QSDĐ, 6 USD/m2) diện tích 150ha, phía 2 công ty của Hàn Quốc góp 21 triệu USD (70% vốn điều lệ).

Tỉnh uỷ Bình Dương tổ chức thông tin vụ chuyển nhượng 43ha đất công đến báo chí, tuy nhiên vụ chuyển nhượng 145ha thì không được nhắc đến. Ảnh: V.D

Quá trình liên doanh này có nhiều bất thường. Điển hình nhất là việc TCT Bình Dương “qua mặt” UBND tỉnh Bình Dương đã tự ý ký trước hợp đồng liên doanh với đối tác nước ngoài. Nhưng 6 ngày sau (ngày 17/10/2007), mới có văn bản xin chủ trương. Và, đến ngày 24/10/2007 mới được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương liên doanh. 

TCT Bình Dương còn tự ý định giá Quyền sử dụng đất (QSDĐ) 6 USD/m2 để ký kết liên doanh, trong khi thời điểm này 150 ha đất (nằm trong khoảng 567ha tại khu liên hợp) chưa được UBND tỉnh Bình Dương giao đất, chưa được cấp giấy chứng nhận QSDĐ. Mặc dù ngay từ đầu đã có sự bất thường đó, nhưng UBND tỉnh Bình Dương vẫn cấp giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty Tân Thành vào ngày 2/11/2007.

Dấu hiệu bất thường còn tiếp tục diễn ra, khi theo hợp đồng liên doanh mà TCT Bình Dương ký kết với 2 đối tác Hàn Quốc (cùng là 3 cổ đông sáng lập để hình thành liên doanh Công ty Tân Thành). Mặc dù trong Hợp đồng liên doanh giữa TCT Bình Dương với 2 công ty Hàn Quốc vào năm 2007, tại điều 4.10 quy định: “Việc chuyển nhượng cổ phần đã góp được thực hiện theo các quy định của điều lệ. Tuy nhiên, không cổ đông sáng lập nào được phép chuyển nhượng vốn góp trước khi các cổ đông sáng lập hoàn tất việc đóng góp đầy đủ vốn điều lệ là 30 triệu USD và trước khi công ty thanh toán đầy đủ giá trị còn lại của khu đất là 15 triệu USD cho TCT Bình Dương”. 

Thế nhưng, liên doanh này đã “đứt gánh” khi vào tháng 2/2011, phía 2 công ty Hàn Quốc đã lập “Hợp đồng chuyển nhượng vốn và nhận góp thay vốn” với Công ty TNHH Phát Triển và Công ty CP Hưng Vượng. Theo đó, Công ty TNHH Phát Triển và Công ty CP Hưng Vượng nhận chuyển nhượng phần vốn đã góp của phía Hàn Quốc là 5,2 triệu USD (đã góp tính đến thời điểm 2011) và nhận góp thay phần vốn chưa góp của phía 2 công ty phía Hàn Quốc là 15,8 triệu USD (tương đương 52,67% vốn điều lệ).

Mặc dù việc chuyển nhượng này đã vi phạm HĐLD nhưng TCT Bình Dương vẫn không có ý kiến ngăn chặn, vẫn để việc “chuyển nhượng vốn góp cũng như góp thay vốn” diễn ra, thậm chí đến năm 2016 (khi đất đã được cấp giấy chứng nhận QSDĐ) còn ký thỏa thuận với Công ty Tân Thành để thực hiện dự án "CLB sân golf và khu nghỉ dưỡng Thái Hòa” (khi liên doanh với 2 đối tác Hàn Quốc là thực hiện dự án “CLB sân golf và khu nghỉ dưỡng Đảo Hồ Điệp”). 

Đất “vàng” rơi vào tay công ty gia đình, Nhà nước thiệt hại ra sao?

Sau thương vụ này, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương thời điểm đó là ông Lê Thanh Cung đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 46122000080, thay đổi lần thứ 1 (ngày 20/4/2011) cho Công ty Tân Thành (trụ sở chính tại phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, Bình Dương). Theo đó, Công ty Tân Thành được chuyển đổi từ DN có vốn đầu tư nước ngoài thành DN 100% vốn trong nước, theo loại hình công ty cổ phần. 

Phần vốn góp vào Công ty Tân Thành, gồm: Tổng công ty Bình Dương (người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Văn Minh (SN 1955, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc) góp 144 tỷ đồng, tương đương 9 triệu USD, chiếm 30% vốn điều lệ bằng QSDĐ (145ha tại khu liên hợp, giảm khoảng 5ha so với 150 ha ban đầu liên doanh với 2 đối tác Hàn Quốc); Công ty TNHH Phát Triển (trụ sở chính tại TP Thủ Dầu Một; người đại diện pháp luật là bà Nguyễn Thục Anh (SN 1982, Chủ tịch HĐTV) góp hơn 153 tỷ đồng, tương đương 9,6 triệu USD, chiếm 32% vốn điều lệ bằng tiền mặt; Công ty CP Hưng Vượng (trụ sở chính phường Lái Thiêu, thị xã Thuận An; người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT) góp hơn 182 tỷ đồng, tương đương 11,4 triệu USD, chiếm 38% vốn điều lệ bằng tiền mặt. Người đại diện pháp luật của Công ty Tân Thành sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 46122000080 thay đổi lần thứ 1, là ông Nguyễn Văn Minh.

Điều khá ngạc nhiên, Chủ tịch HĐQT TCT Bình Dương vào thời điểm 2011 là ông Nguyễn Văn Minh cũng đồng thời là Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hưng Vượng; bà Nguyễn Thục Anh là con gái của ông Nguyễn Văn Minh. Dự án “CLB sân golf và khu nghỉ dưỡng Đảo Hồ Điệp” trên diện tích khoảng 150 ha đất vàng ở khu liên hợp, trước đây liên doanh với 2 đối tác Hàn Quốc, theo đó đã rơi vào tay Công ty Tân Thành với quyền chi phối lớn của Công ty TNHH Phát Triển và Công ty CP Hưng Vượng do cha con ông Nguyễn Văn Minh làm chủ tịch, đại diện theo pháp luật.

Khu đất 145ha có vị trí đắc địa nhất tỉnh Bình Dương nhưng được TCT Bình Dương định giá với mức 6USD/m2. Ảnh: V.D

Năm 2007, ông Nguyễn Văn Minh với vai trò là Chủ tịch TCT Bình Dương đã tự định giá 6 USD/m2 (96.000 đồng/m2 theo tỷ giá thời điểm đó) cho diện tích đất trên 145ha. Đến 10 năm sau (2017 – PV), TCT Bình Dương vẫn áp dụng mức giá đó để ký “hợp đồng góp vốn” với Công ty Tân Thành cũng do chính ông Nguyễn Văn Minh làm Chủ tịch HĐQT.

Việc định giá đất vào thời điểm chuyển nhượng dưới hình thức góp vốn trên trái với quy định của UBND tỉnh Bình Dương. Cụ thể, vào năm 2015, tỉnh Bình Dương đã ban hành bảng giá đất từ dao động từ 2,450 - 19,660 triệu đồng/m2 cho từng vị trí tại khu vực dự án sân golf 145ha đất trên. Nếu áp dụng chuẩn khung giá theo quy định của nhà nước thì giá khu đất chuyển nhượng vào pháp nhân mới này lên đến hàng nghìn tỷ đồng. 

Theo tài liệu Dân Việt thu thập được, lợi nhuận của Công ty Tân Thành chỉ đạt khoảng 24 triệu đồng trong năm 2016, đến năm 2017 cũng chỉ đạt khoảng 24 triệu đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, năm 2018 đạt khoảng 23 tỷ đồng. Vào thời điểm 2016, giá trị của Công ty Tân Thành khoảng 650 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, khi chính thức được các bên (TCT Bình Dương và Công ty Tân Thành) “tự hợp thức hóa” phần vốn góp bằng QSDĐ khoảng 145ha năm 2017 từ TCT Bình Dương, giá trị Công ty Tân Thành tăng lên hơn 5.744 tỷ đồng (khoảng 5.094 tỷ đồng) sau phi vụ thâu tóm 145ha “đất vàng” thuộc khu liên hợp công nghiệp - dịch vụ - đô thị Bình Dương.

Dự án “CLB sân golf và khu nghỉ dưỡng Thái Hòa” nay là sân golf Harmonie đang hoạt động trên diện tích 145ha “đất vàng” mà TCT Bình Dương ký hợp đồng góp vốn bằng giá trị QSDĐ, toạ lạc trên 2 mặt tiền đường Phạm Ngọc Thạch và Trần Ngọc Lên (phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một). Ảnh: V.D

Theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2016 của TCT Bình Dương thể hiện đang đầu tư hơn 196 tỷ đồng, chiếm 30% giá trị vốn điều lệ tại Công ty Tân Thành. Như vậy, giá trị Công ty Tân Thành tương đương khoảng 650 tỷ đồng (khi chưa được ký hợp đồng góp vốn bằng giá trị QSDĐ 145ha “đất vàng” từ Tổng công ty Bình Dương). 

Tuy nhiên, tại Văn bản giải trình số 76/TCTY-TGĐ ngày 25/7/2019 do ông Trần Nguyên Vũ ký gửi Ủy ban Chứng khoán nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội thể hiện giá trị của Công ty Tân Thành thời điểm tháng 10/2018 hơn 5.744 tỉ đồng (tăng vọt thêm khoảng 5.094 tỉ đồng, thời điểm này đã nhận vốn góp bằng QSDĐ 145ha “đất vàng” của TCT Bình Dương).

Thực tế hiện nay, dự án “CLB sân golf và khu nghỉ dưỡng Thái Hòa” nay là sân golf Harmonie đang hoạt động trên diện tích 145ha “đất vàng” mà TCT Bình Dương ký hợp đồng góp vốn bằng giá trị QSDĐ, toạ lạc trên 2 mặt tiền đường Phạm Ngọc Thạch và Trần Ngọc Lên (phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một). Sân golf này được giới thiệu là “một thiên đường lý tưởng cho hội viên và các golfers ở các cấp độ khác nhau đến thử sức”, do Công ty Tân Thành quản lý và khai thác. Trụ sở của Công ty Tân Thành cũng đặt tại đây, số 469 Trần Ngọc Lên, phường Hòa Phú (TP Thủ Dầu Một).

Với những dấu hiệu bất thường như trên, dư luận cần lời giải đáp rõ ràng từ Tỉnh uỷ Bình Dương. Thế nhưng, tại buổi thông tin đến báo chí diễn ra vào ngày 8/11 vừa qua, Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Bình Dương đã im lặng trước hàng loạt câu hỏi mà báo chí đặt ra trong phi vụ thâu tóm 145ha đất công tương tự như vụ chuyển nhượng 43ha.