Từ con ốc vít đến hạt gạo

Số lượng DN trong nước đăng ký mới tăng rất nhanh, nhưng trên thực tế không có nhiều đơn vị sản xuất, chủ yếu là kinh doanh thương mại, dịch vụ. Nếu như có sản xuất thì hiệu quả cũng không cao, sản phẩm không đủ sức cạnh tranh với hàng nhập khẩu.

Thử điểm danh trong hàng vạn DN trong nước để tìm ra những nhà sản xuất có tên tuổi, tạo ra những sản phẩm được thị trường nội địa chấp nhận và xuất khẩu, có lẽ chỉ đếm đầu ngón tay. Đối với lĩnh vực điện tử, cơ khí và các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, DN trong nước rất hạn chế về năng lực.

Không chỉ những sản phẩm đòi hỏi công nghệ cao, ngay cả những mặt hàng tiêu dùng bình thường như giỏ xách, đồ chơi trẻ em, chiếc radio, chén bát, cốc tách, cây tăm xỉa răng cho đến cây kim sợi chỉ, hàng Trung Quốc cũng xâm chiếm.

Có thể một phần do tâm lý chuộng hàng ngoại, nhưng cũng không thể phủ nhận được một điều, đó là hàng của nước ngoài chất lượng cao hơn và giá thành rẻ hơn. Ngày nay, người tiêu dùng trong nước đã ý thức về xài hàng nội, nhưng họ phải quay lưng với sản phẩm trong nước vì chất lượng sản phẩm không đáp ứng nhu cầu.

Nhập siêu tăng cao luôn là nỗi ám ảnh đối với nền kinh tế đất nước. Chính phủ đưa ra nhiều biện pháp để tăng trưởng cao, thúc đẩy sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu, giảm nhập siêu, nhưng cán cân thương mại vẫn chưa có xu hướng nhích về trạng thái cân bằng. Nguyên nhân quá rõ, DN trong nước chưa sản xuất được các loại hàng hóa cạnh tranh và thay thế được hàng ngoại nhập.

Việt Nam có số lượng các nhà khoa học đứng đầu khu vực, nhưng rất ít công trình khoa học được đưa vào ứng dụng trong sản xuất để tạo ra những sản phẩm có giá trị và những công nghệ cao phục vụ cho phát triển sản xuất.

VN xuất khẩu gạo, nước mắm số lượng lớn, nhưng giá trị xuất khẩu của hạt gạo và lít nước mắm không qua được Thái Lan vì họ có công nghệ hỗ trợ cao hơn.

Các loại nông sản, hải sản của VN không cạnh tranh được với hàng ngoại nhập hoặc không xuất khẩu hiệu quả là vì thua trắng về trình độ công nghệ. Từ con ốc vít trong nhà máy đến hạt gạo ngoài cánh đồng đều có chất lượng thấp hơn thiên hạ thì làm sao nói đến giàu mạnh được?

Lê Chân Tâm