3 lý do khiến quân đội Trung Quốc cắt giảm quá nửa quân số  

Quân đội Trung Quốc sẽ cắt giảm hơn một nửa quân số. Ảnh: AP.

Thông báo cắt giảm hơn 1 triệu binh sĩ nói trên đã đánh dấu lần đầu tiên quân số thường trực của quân đội Trung Quốc giảm xuống dưới mức một triệu người, chưa bằng một nửa con số 2,3 triệu binh sĩ hiện nay. 

Quyết định trên sẽ khiến quân đội Trung Quốc mất vị trí lực lượng quân sự lớn nhất thế giới tính theo quân số. 

Mặc dù cắt giảm quân số "khủng", nhưng quân đội Trung Quốc sẽ vẫn tăng thêm binh lính cho nhiều đơn vị trực thuộc. Theo đó, quân số của Hải quân, Lực lượng hỗ trợ Chiến lược và Lực lượng tên lửa sẽ được tăng cường còn quân số thường trực của Không quân sẽ vẫn giữ nguyên. Như vậy, Lục quân Trung Quốc sẽ là trung tâm của đợt tinh giản biên chế quy mô lần này.

"Cấu trúc quân đội cũ, vốn có thành phần chủ yếu là lục quân, sẽ được thay thế sau đợt cải tổ này", báo PLA Daily của quân đội Trung Quốc hôm 12.7 đưa tin. Bắc Kinh muốn hiện đại hóa biên chế quân đội bằng cách tập trung nhiều nguồn lực cho các quân chủng như Tên lửa chiến lược và Hải quân, trong khi thu nhỏ quy mô của Lục quân.

Trên thực tế, quân đội Trung Quốc đã cắt giảm nhiều lần theo chiến lược thủ nhỏ và hợp lý hóa quy mô quân đội từ những năm 1980. Cụ thể, quân đội Trung Quốc đã cắt giảm 1 triệu binh sĩ năm 1985; 500.000 người năm 1997; 200.000 người năm 2003 và gần đây nhất cắt giảm 300.000 người năm 2015.  

Ngoài ra, lần cắt giảm này thực chất cũng không quá ngạc nhiên vì Quân ủy Trung ương Trung Quốc (CMC), cơ quan kiểm soát toàn bộ các lực lượng vũ trang Trung Quốc đã báo trước về động thái này. Tháng 1.2016, CMC đã công bố đề cương về các ưu tiên cải cách quân đội cho đến năm 2020, trong đó ưu tiên tinh giản các tổ chức quân sự cũng như các nhân sự không trực tiếp tham gia chiến đấu.

Trung Quốc đang trải qua lần cải tổ quân đội sâu rộng và toàn diện nhất kể từ những năm 1950. Tuy nhiên, theo The Diplomat, đợt cắt giảm quân số này không làm giảm khả năng chiến đấu của quân đội Trung Quốc. Ngược lại, động thái này giúp quân đội Trung Quốc trở thành một lực lượng chiến đấu tinh gọn và hiệu quả hơn.

Có 3 lý do khiến việc cải tổ sẽ giúp quân đội Trung Quốc hiệu quả hơn. Thứ nhất, việc tăng quân số và nguồn lực cho Hải quân, Lực lượng hỗ trợ Chiến lược (chuyên đảm nhận nhiệm vụ tác chiến điện tử và thông tin liên lạc) và Lực lượng tên lửa sẽ cho phép Trung Quốc giải quyết tốt hơn các thách thức an ninh mới trong lĩnh vực hàng hải và không gian mạng. Sự thống trị lâu nay của các lực lượng mặt đất trong quan niệm chiến lược của người Trung Quốc đã phải thay đổi khi Bắc Kinh đối mặt với các thách thức mới trên biển, các hoạt động quân sự ở nước ngoài và các cơ sở hạ tầng thông tin bảo mật. 

Thứ 2, việc cắt giảm các lực lượng mặt đất trong đó chủ yếu là các nhân sự không quan trọng, không trực tiếp tham gia chiến đấu sẽ khiến Lục quân bớt cồng kềnh, cho phép Bắc Kinh tiết kiệm ngân sách quân sự đáng kể để đầu tư vào các lĩnh vực ưu tiên hơn trong chiến lược hiện đại hóa quân đội, chẳng hạn, đào tạo, phát triển chuyên môn, nghiên cứu phát triển các năng lực mới, vũ khí mới...

Thứ 3, việc cắt giảm cấu trúc chỉ huy cồng kềnh được kỳ vọng sẽ giúp quân đội Trung Quốc trở nên linh hoạt, gắn kết và hiệu quả hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường an ninh đang phát triển nhanh mà Trung Quốc phải đối mặt khi nước này ngày càng giành được nhiều ảnh hưởng về kinh tế lẫn chính trị trên khắp thế giới. 

Tóm lại, cắt giảm quân số là một bước đi nữa của Trung Quốc trong quá trình giúp quân đội trở thành một lực lượng chiến đấu tinh gọn và chuyên nghiệp hơn như người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Trung Quốc từng nhấn mạnh: "Thông qua việc cắt giảm quân số, quân đội Trung Quốc sẽ điều chỉnh và tối hưu hóa quy mô và cấu trúc, biến lực lượng này trở nên thiện chiến hơn. Với cấu trúc được bố trí khoa học, quân đội Trung Quốc sẽ trở thành một lực lượng quân đội hiện đại".