Dân Việt

Trung Quốc tham vọng làm chủ cây thanh long, nhà nông Việt gặp khó?

Thuận Hải 22/07/2018 06:55 GMT+7
Nông dân ở huyện Trường Hưng (tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc) đang vào vụ thu hoạch thanh long. Cùng với đó, việc nước này thời gian qua mở rộng diện tích thanh long cũng khiến lượng xuất khẩu loại trái cây này của Việt Nam sang Trung Quốc dự báo sẽ chững lại...

Tham vọng về cây thanh long của Trung Quốc

Cụ thể, trang GiuangMing online thông tin, thanh long ở huyện Trường Hưng là loại thanh long ruột đỏ, được trồng trong nhà kính. Trong vòng 2 năm qua, chính quyền địa phương này đã nỗ lực để giảm nghèo cho người dân địa phương, trong đó có việc xây dựng các mô hình nông nghiệp như trồng thanh long, giới thiệu các kỹ thuật mới trong nông nghiệp, tăng cường kinh doanh nông sản online và phát triển du lịch nông nghiệp…

img

Chính quyền Trung Quốc đang có tham vọng phát triển mạnh những vùng trồng thanh long ở nội địa để giảm nhập khẩu thanh long vào những năm tới. Trong ảnh: Một công nhân lấy trái thanh long tại vườn sinh thái nông nghiệp Xuânxin ở làng Nanwuhui của Thạch Gia Trang, thủ phủ của tỉnh Hà Bắc ở phía bắc Trung Quốc. Ảnh: xinhua

Nhờ đó, nhiều mô hình trồng thanh long mang lại hiệu quả kinh tế cao đã được hình thành. Sản lượng thu hoạch cũng ngày càng lớn. Chính quyền địa phương này còn đặt tham vọng sẽ phát triển trồng nội địa, giảm lượng thanh long nhập khẩu vào Trung Quốc trong những năm tới.

Đại diện Vụ Thị trường châu Á - Thái Bình Dương (Bộ Công Thương) cũng cho biết, hiện nay diện tích trồng thanh long của Trung Quốc là khoảng 35.555ha, tương đương với diện tích trồng thanh long của Việt Nam.

Quảng Tây là địa phương có diện tích trồng lớn nhất với khoảng 10.666ha, kế đó là các địa phương như Quảng Đông, Quý Châu, Hải Nam, Vân Nam, Phúc Kiến... Diện tích trồng và sản lượng thanh long của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng trong một vài năm tới.

img

  Nông dân Trung Quốc chăm sóc vườn thanh long ruột đỏ tại tỉnh Chiết Giang.  Ảnh: Xinhua

Việt Nam không thể bỏ qua thị trường Trung Quốc mà phải xem đây là thị trường béo bở, vì nhu cầu nhập khẩu nông sản, thực phẩm ngày càng tăng. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải “hiểu thị trường” thì mới có thể tận dụng và phát triển được các lợi thế như gần đường biên mậu, dễ dãi hơn trong các tiêu chuẩn về chất lượng…

Ông Võ Quan Huy –
Giám đốc Công ty Huy Long An (tỉnh Long An)

Trung Quốc bắt đầu thu hoạch thanh long từ tháng 5 - 11 hàng năm, không chênh lệch nhiều so với mùa vụ của Việt Nam. Quảng Tây cũng là một trong số các địa bàn chính tiêu thụ thanh long Việt Nam, bên cạnh các tỉnh Quảng Đông, Vân Nam.

Đó chính là lý do thời gian gần đây thanh long Việt Nam thường xuyên gặp khó về đầu ra. Thời điểm hiện tại, giá bán buôn thanh long trên thị trường Trung Quốc bắt đầu xu hướng chững lại và giảm nhẹ.

Ông Trương Quang An – Chủ nhiệm HTX Thanh long Tầm Vu (Long An) cho biết, đang vào vụ thu hoạch nên giá thanh long khá rẻ. Trái loại 1 đóng vào thùng xuất khẩu có giá từ 14.000 – 15.000 đồng/kg đối với thanh long ruột trắng, 26.000 – 27.000 đồng/kg đối với thanh long ruột đỏ.

Còn giá mua tại vườn (mua xô) thấp hơn nhiều. Thanh long ruột trắng chỉ đạt 8.000 đồng/kg trong khi thanh long ruột đỏ bán xô có giá 13.000 đồng/kg.

“Điều đáng lo ngại là Trung Quốc đã trồng thanh long từ nhiều năm nay và họ bắt đầu cho thu hoạch. Do đó, lượng nhập từ Việt Nam có thể giảm. Hiện thanh long ruột đỏ của Việt Nam phụ thuộc gần như hoàn toàn vào Trung Quốc nên nếu thị trường này giảm mua, doanh nghiệp Việt Nam có nước… đổ bỏ” - ông An nhận định.

“Cửa” ra cho thanh long ruột đỏ ngày càng hẹp

img

Theo ông An, hiện thanh long ruột trắng của Việt Nam còn có thể xuất khẩu sang nhiều thị trường khác ngoài Trung Quốc, trong khi ruột đỏ gần như chỉ xuất khẩu sang thị trường này. Chưa kể, thanh long ruột trắng còn có thể chế biến sấy khô, làm nước ép…, trong khi thanh long ruột đỏ nếu ép nước sẽ không để được lâu vì đổi màu, sấy khô cũng bị “bầm tím” nên rất khó bán.

“Do 2 năm qua Trung Quốc tăng mua ruột đỏ nên bà con đã chặt ruột trắng để chuyển sang ruột đỏ rất nhiều. Bây giờ Trung Quốc vào mùa thu hoạch thanh long ruột đỏ, nếu họ giảm mua sẽ rất khó cho nông dân Việt Nam” - ông An lo lắng.

img

Phần lớn thanh long ruột đỏ của Việt Nam hiện nay chỉ xuất khẩu được sang Trung Quốc. Ảnh: Thuận Hải.

Để tăng cường xuất khẩu bền vững sang thị trường rộng lớn này, mới đây, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) thực hiện bộ cẩm nang Xuất khẩu thanh long vào thị trường Trung Quốc. Theo Cục Xúc tiến thương mại, Trung Quốc dành một số ưu tiên như giảm 50% thuế VAT cho nhập khẩu thanh long tại cửa khẩu Tân Thanh (Việt Nam) – Pò Chài (Quảng Tây).

Tuy nhiên, tại cửa khẩu này, Trung Quốc kiểm soát việc nhập khẩu thanh long qua đường biên mậu thông qua việc chỉ cấp phép cho một số doanh nghiệp nhập khẩu thanh long với số lượng nhất định và theo kế hoạch cụ thể.

Ngoài ra, đối với các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây vào Trung Quốc qua các cửa khẩu thuộc địa bàn tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), từ ngày 1.4.2018 vừa qua, các doanh nghiệp phải tuân thủ quy định về nhãn mác nguồn gốc, xuất xứ… Như vậy, Trung Quốc đang ngày càng siết chặt hơn việc nhập khẩu trái cây từ Việt Nam vào thị trường này, các yêu cầu về chất lượng cũng ngày càng nâng cao hơn.