Các nhà văn, nhà thơ tiếc thương sự ra đi của nhà văn Vũ Tú Nam

Trên trang cá nhân, hoạ sĩ Vũ Huy thông báo, bố anh – nhà văn Vũ Tú Nam qua đời ngày 9/9/2020 ở tuổi 92 khiến giới văn nghệ sĩ và người hâm mộ tiếc nuối.

Người lãnh đạo bằng tấm lòng đôn hậu

Nhà thơ Trần Đăng Khoa chia sẻ với Dân Việt: "Nói đến nhà văn Vũ Tú Nam tức là nhắc đến một con người rất điềm đạm, nhà văn đã từng có thời gian làm Giám đốc Nhà xuất bản Tác phẩm mới, giờ được chuyển thành Nhà xuất bản Hội Nhà văn. 

Ở trên cương vị là này, ngoài công việc quản lỷ, nhà văn Vũ Tú Nam khiến nhiều người khâm phục bởi ông là người đọc, duyệt các bản thảo rất tinh tường. Những tác phẩm thời đó trở nên nổi tiếng nhờ vào sự phát hiện của ông, như tác phẩm của nhà văn Nguyễn Khắc Trường, tiểu thuyết của Lê Lựu.

Ngoài ra, nhà văn Vũ Tú Nam cũng đã từng giữ cương vị Tổng thư kí Hội Nhà văn Việt Nam khóa IV. Trong thời gian đảm nhận cương vị Tổng thư ký, ông lãnh đạo bằng cách thuyết phục anh em với tấm lòng đôn hậu. Tính cách của nhà văn Vũ Tú Nam rất điềm đạm, hiền lành, chẳng thế mà anh em văn nghệ sĩ rất yêu quý ông.

Cách quản lý của ông không khác gì anh trai của ông, nhà văn Vũ Cao, lãnh đạo mà như không lãnh đạo, đó là cách lãnh đạo các anh em văn nghệ sĩ. Tôi nói lãnh đạo mà như không lãnh đạo không phải theo cách vô trách nhiệm, không nề nếp, mà ở đây cách lãnh đạo của nhà văn Vũ Tú Nam là không khô cứng, không mệnh lệnh, mà ông lãnh đạo bằng tấm lòng của mình để thuyết phục được anh em nghệ sĩ vẫn nghe và theo nề nếp. 

Nói về các tác phẩm văn học của nhà văn Vũ Tú Nam, dù ông không viết nhiều nhưng những tác phẩm của ông cũng rất đặc sắc, ví dụ hai tiểu thuyết "Sống với thời gian hai chiều" và "Mùa xuân tiếng chim". Mảng truyện viết cho thiếu nhi cũng rất đặc biệt như "Văn Ngan tướng công". Ngoài ra ông còn ghép những câu chuyện của đứa cháu ông vào các truyện ngắn. Những câu chuyện về đứa cháu rất hồn nhiên, đẹp, nhưng cũng rất sâu sắc và ông luôn hướng con cháu mình về cái thiện.

Cách đây chưa lâu, tại Hội Nhà văn Việt Nam, tôi là người đã trao huy hiệu 70 năm tuổi Đảng cho nhà văn Vũ Tú Nam, ông là nhà văn có tuổi Đảng cao nhất của Hội Nhà văn Việt Nam".

Người viết rất tình cảm và chân chất

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ thì cho biết: "Nhà văn Vũ Tú Nam là người viết rất tình cảm và chân chất. Tôi đã từng được đọc truyện "Con cò lặn lội…" đăng trên tạp chí Văn nghệ Quân đội, tôi đã rất xúc động và khóc nức nở. Câu chuyện nói về thân phận người phụ nữ, những bất hạnh, đau khổ mà người phụ nữ trải qua.

Khi tôi đọc và khóc, người vợ đầu tiên của tôi đã rất ngạc nhiên, lại cho rằng hay tôi yêu người phụ nữ nào đến mức mới có sự đồng cảm đến thế. Vợ cả của tôi còn tỏ ý ghen tuông.

Văn của nhà văn Vũ Tú Nam được viết tạo ra được tiếng cồng chạm vào tâm hồn mỗi người. Khi đọc truyện của nhà văn Vũ Tú Nam, tôi cảm nhận các tác phẩm của ông nhẹ nhàng, trăn trở và luôn hướng con người tới hướng thiện. Cho đến bây giờ tôi vẫn thích và giữ được cảm xúc tốt đẹp khi nghĩ về các tác phẩm đã đọc. Mặc dù thời kỳ thế hệ các nhà văn như tôi hay đồng nghiệp có cách nhìn nhận, cách viết, cách thể hiện, cuộc sống đã rất khác với thời kỳ, thế hệ của ông.

Tuy nhiên, dù ở thời nào thì cách viết, cách thể hiện của mỗi thời kỳ, thế hệ đều có chung một sợi chỉ xuyên suốt, đó là tính nhân văn, luôn hướng tới cái thiện. Đó cũng chính là những điều mà thế hệ các nhà văn đi trước như nhà văn Vũ Tú Nam đã dạy cho chúng tôi, những thế hệ đi sau, sáng tác, viết văn luôn phải hướng tới cái thiện, tính nhân văn. Đó chính là điều chúng tôi, thế hệ nhà văn sau này luôn biết ơn và ghi nhớ.

Nhà văn Nguyễn Văn Thọ xúc động nghẹn ngào, cảm thấy tiếc bởi lại một nhà văn thế hệ chú, đàn anh ra đi, để lại một vầng khuyết trên bầu trời văn chương Việt Nam. Nhà văn gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình nhà văn Vũ Tú Nam.

Người hiền lành nhưng rất nghiêm khắc

Nhà văn Lê Minh Khuê ngậm ngùi chia sẻ, thời kỳ bà về NXB Tác phẩm mới làm việc thì nhà văn Vũ Tú Nam đang làm giám đốc. Nhà văn Lê Minh Khuê cho hay, ông là một người hiền lành nhưng nghiêm khắc và bà rất kính trọng ông - một giám đốc tốt của NXB. Trong công việc, ông là người tinh tường, các tác phẩm đưa đến đều được ông đánh giá, nhận xét rất chuẩn. Từ đó, ông phát hiện ra nhiều tác phẩm tốt, tác giả tài năng.

Cũng trong thời kỳ này, nhà văn Vũ Tú Nam đã có nhiều truyện ngắn hay, đong đầy cảm xúc về cuộc sống. Song, tập sách mà bà thích nhất và cho đến giờ vấn ấn tượng là "Sống với thời gian hai chiều", một cuốn sách "có vấn đề" với ngòi bút mạnh mẽ hơn, bứt phá hơn so với các tác phẩm trước đó của ông và thực sự nó cũng "gai góc" hơn so với bản tính hiền lành vốn có của Vũ Tú Nam

Nhà văn Lê Phương Liên xúc động và tiếc thương cho biết, bà may mắn có một thời gian làm việc cùng nhà văn Vũ Tú Nam. Đó là thời kỳ ông làm việc tại Tiểu ban Sách thiếu nhi của Hội xuất bản Việt Nam.

"Những ngày này tôi đã được làm việc cùng ông. Hàng năm mỗi khi đến kỳ họp xét giải thưởng, cả tiểu ban gồm nhà văn Vũ Tú Nam, nhà văn Ma Văn Kháng, nhà thơ Trần Đăng Khoa, nhà báo Nguyễn Như Mai và tôi thường đến nhà riêng của ông bà Vũ Tú Nam - Thanh Hương để họp bàn, trao đổi. Mỗi lần đến nhà, ông bà đều sắp sửa nước trà, bánh kẹo rất ngon để anh chị em cùng ngồi nhấm nháp và đàm đạo văn chương thân ái. Hình ảnh những ngày ấy, tình văn nhân thanh tao tinh tế như vẫn còn dư âm mãi trong tôi.

Khi hay tin nhà văn Vũ Tú Nam đã ra đi, tôi thấy đột ngột như không tin là sự thực, dù biết sinh lão bệnh tử là quy luật của tạo hóa. Vậy là một thế hệ các nhà văn kính mến đã lần lượt ra đi mãi mãi", nhà văn Lê Phương Liên nói.