Ngân hàng SCB thời điểm bị thanh tra trong tình trạng như nào?

Theo cáo trạng VKSND Tối cao vừa truy tố, ngoài bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát), 85 bị can còn lại bị truy tố gồm 45 lãnh đạo, cán bộ Ngân hàng SCB; 15 cựu cán bộ Ngân hàng Nhà nước; 3 cựu cán bộ Thanh tra Chính phủ; một cựu cán bộ Kiểm toán Nhà nước.

Tại thời điểm khởi tố vụ án, trên hệ thống sổ sách của Ngân hàng SCB thể hiện tổng số tiền ngân hàng này huy động của người dân và vay của cơ quan tổ chức khác đến ngày 17/10/2022 là 673.586 tỷ đồng.

Trong đó, 511.262 tỷ đồng tiền gửi của khách hàng; 76.845 tỷ đồng phát hành giấy tờ có giá; 66.030 tỷ đồng vay Ngân hàng Nhà nước; 12.693 tỷ đồng tiền gửi và 6.756 tỷ đồng vay các tổ chức tín dụng khác. 

Tổng nguồn vốn của Ngân hàng SCB theo sổ sách kế toán tại ngày 17/10/2022 là 713.420 tỷ đồng (bao gồm số huy động, vốn chủ sở hữu và nghĩa vụ Ngân hàng SCB phải trả nhưng chưa chi trả như các khoản lãi, phí phải trả; các khoản phải trả và công nợ khác là 18.798 tỷ đồng).

Kết luận thanh tra của Đoàn thanh tra liên ngành xác định thực trạng tài chính Ngân hàng SCB tại thời điểm bị thanh tra ngày 30/6/2017 rất xấu. 

Thời điểm bị thanh tra, thực trạng tài chính Ngân hàng SCB rất xấu. Ảnh: Đ.X.

Cụ thể: Tỷ lệ nợ xấu: 20,92% (quy định < 3%); tỷ lệ an toàn vốn riêng lẻ (CAR): 6,5% (quy định > 9%); tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn 13,28% (quy định <= 50%); tỷ trọng dư nợ cho vay Bất động sản/tổng dư nợ: 62,95% (Ngân hàng Nhà nước cho phép không quá 55%).

Ngày 8/10/2022, Thống đốc NHNN ban hành Quyết định số 61/QĐ-NHNN về việc kiểm soát đặc biệt đối với Ngân hàng SCB. Ban kiểm soát đặc biệt yêu cầu Ngân hàng SCB thuê tổ chức kiểm toán độc lập rà soát, đánh giá thực trạng tài chính, xác định giá trị thực của vốn điều lệ... của Ngân hàng SCB. 

Kết quả kiểm toán xác định Ngân hàng SCB âm vốn chủ sở hữu 443.769 tỷ đồng, lỗ lũy kế 464.547 tỷ đồng.

Về mặt pháp lý, Ngân hàng SCB và các Công ty thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát hạch toán tài chính kế toán, kê khai báo cáo thuế độc lập, nhưng về bản chất các pháp nhân này được bà Trương Mỹ Lan thành lập mới hoặc mua lại cổ phần, vốn góp của Công ty khác, chỉ định người thân quen hoặc thuê/nhờ các cá nhân khác đứng tên hộ. Do vậy, cơ quan chức năng xác định các pháp nhân đều thuộc sở hữu và chịu sự điều hành của bà Lan.

Nhà chức trách cáo buộc từ 1/1/2012 đến 17/10/2022, bà Trương Mỹ Lan đã trực tiếp chỉ đạo, điều hành các cá nhân là cán bộ, nhân viên chủ chốt tại SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện nhiều hành vi sai phạm để thao túng Ngân hàng SCB, Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng và tham ô tài sản.