Loại hạt được ví là "vàng đen" lên giá 73,5 triệu đồng/tấn, chăm sóc tiêu giai đoạn quả non cần lưu ý gì?

Theo khảo sát của PV, giá tiêu hôm nay tại tỉnh Gia Lai được thu mua ở mức 70.500 đồng/kg, tương đương 70,5 triệu đồng/tấn, đi ngang so với hôm qua nhưng tăng 2 triệu đồng/tấn so với tuần trước nữa. 

Giá tiêu tại tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông đạt 71,5 triệu đồng/tấn. Giá tiêu cao nhất được ghi nhận tại huyện Châu Đức (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), đạt 73,5 triệu đồng/tấn, giữ nguyên so với hôm qua. Tương tự, giá tiêu tại tỉnh Bình Phước ổn định ở mức 73 triệu đồng/tấn. 

Mặc dù giá tiêu hiện đang nhích lên so với tuần trước (ngày 28/8/2023, giá tiêu đen đạt mức 68.500 – 72.000 đồng/kg tùy khu vực khảo sát), song so với vụ thu hoạch năm 2022, giá tiêu hiện nay vẫn thấp hơn khoảng 10.000 đồng/kg. Vụ năm ngoái, giá tiêu bà con bán ra tại vườn có mức dao động từ 82.000 - 85.000 đồng/kg.

Theo Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), tính đến hết tháng 8/2023, Việt Nam đã xuất khẩu được 187.755 tấn hồ tiêu. Tuy nhiên, hiện lượng hạt tiêu vụ mùa 2023 trong dân và doanh nghiệp không còn nhiều. Từ giờ đến cuối năm, hạt tiêu xuất khẩu chủ yếu từ lượng tồn kho từ các năm trước đó. Trong khi phải mất khoảng 5-6 tháng nữa cây tiêu mới vào vụ thu hoạch mới. Đáng nói là sau thời kì phát triển nóng, đến nay diện tích trồng tiêu ở Việt Nam đã giảm nhiều. 

Số liệu thống kê sơ bộ của Bộ Nông nghiệp và PTNT cho thấy, diện tích trồng tiêu của Việt Nam trong năm 2017 là 152.000ha, nhưng đến năm 2021 giảm xuống còn 131.000ha, và đến năm 2022 là 130.000ha. 

Riêng tại tỉnh Đồng Nai, vài năm trở lại đây nông dân phá bỏ vườn tiêu khá nhiều do giá hồ tiêu liên tục đứng ở mức thấp, khiến diện tích trồng tiêu của tỉnh giảm hàng ngàn ha. Từ chỗ có khoảng 19.000ha, đến nay Đồng Nai chỉ còn gần 11.400ha. Không chỉ giảm về diện tích mà năng suất hồ tiêu hiện nay cũng giảm nhiều so với thời hoàng kim của cây trồng này. 

Trong khi tại tỉnh Bình Phước, các nhà vườn hầu hết đều chọn cách làm “cầm chừng”, tức là kết hợp trồng tiêu xen với cây trồng khác hoặc kết hợp nuôi dê dưới tán vườn. Nhờ vậy mà vườn tiêu không bị xóa xổ trong bối cảnh nhiều loại cây ăn trái đang lên ngôi. 

Đây được cho là một trong những nguyên nhân khiến giá tiêu nội địa tăng trong tháng 8/2023. 

Dự báo giá tiêu từ nay tới cuối năm diễn biến theo hướng tích cực nhờ nhu cầu cải thiện từ các nước nhập khẩu lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc, các nước EU. Bên cạnh đó, hiện tượng El Nino cùng với hoạt động đầu cơ sẽ là những yếu tố quyết định ảnh hưởng đến cân đối cung cầu trên thị trường tiêu trong thời gian tới.

Theo số liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (USITC), nước này nhập khẩu 64.685 tấn hạt tiêu từ Việt Nam vào năm 2022, tăng 1,8% so với năm 2021 và đánh dấu mức tăng trưởng trong năm thứ 7 liên tiếp. Năm 2022, Hoa Kỳ cũng là nước tiêu thụ hạt tiêu lớn nhất của nước ta, chiếm 25,3% thị phần trong tổng khối lượng hạt tiêu xuất khẩu của cả nước.

Trong nửa đầu năm 2023, Việt Nam là nguồn cung hạt tiêu lớn nhất cho Mỹ với lượng đạt 26.620 tấn, trị giá 117,79 triệu USD, giảm 19% về lượng và giảm 26,6% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Thị phần hạt tiêu của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Hoa Kỳ ổn định ở mức 79,1% trong 6 tháng đầu năm 2023.

Ngoài ra, thị trường Hoa Kỳ còn nhập khẩu hạt tiêu từ Ấn Độ, Indonesia… và lượng tiêu nhập khẩu từ các nước này cũng trong xu hướng giảm so với cùng kỳ năm ngoái.

 Kỹ thuật chăm sóc cây tiêu giai đoạn quả non như thế nào? 

Hiện nay, cây hồ tiêu đang ở thời kỳ nuôi quả, cũng đang trong mùa mưa, là mùa cây tiêu dễ bị các loại sâu bệnh hại nguy hiểm tấn công. Chăm sóc vườn tiêu trong thời kỳ này, người trồng tiêu cần lưu ý cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và phòng trừ sâu bệnh hại trên vườn, đặc biệt là bệnh chết nhanh và chết chậm.

Tiêu cần được bón phân hữu cơ hàng năm. Phân hữu cơ làm đất tơi xốp, thoát nước tốt, tăng số lượng vi sinh vật có lợi trong đất, khống chế được một số vi sinh vật gây hại cây trồng. Đã có nhiều nghiên cứu cho thấy, khi phân hữu cơ được bón liên tục hàng năm cho vườn tiêu thì mật độ tuyến trùng gây u sưng rễ, rệp sáp hại rễ cũng như tần suất xuất hiện một số loại nấm bệnh gây hại rễ giảm hẳn so với không bón.

Tác động quan trọng nữa của phân hữu cơ là tăng khả năng giữ nước, giữ phân, do vậy làm tăng hiệu quả sử dụng phân bón khoáng. Có thể bón phân chuồng ủ hoai hay các loại phân hữu cơ chế biến đều tốt, đặc biệt là các loại hữu cơ vi sinh có chứa các vi sinh vật đối kháng như Trichoderma, Pseudomonas…

Vôi là chất cải tạo đất, cần lưu ý bón cho vườn tiêu vì phần lớn các vùng trồng tiêu ở nước ta đều có độ pH khá thấp. Vôi cung cấp Ca cho cây trồng, đồng thời cải tạo độ chua đất, độ tơi xốp của đất cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật có ích phát triển.

Tuy vậy, nếu chỉ bón phân hữu cơ thì cũng không thể đạt năng suất cao. Cây tiêu cũng cần được cung cấp phân vô cơ đầy đủ để đảm bảo năng suất và chất lượng. Cũng như nhiều loại cây trồng khác, tiêu cần được bón cân đối, hợp lý các chất N,P,K theo từng thời kỳ sinh trưởng khác nhau trong năm, ngoài ra cũng cần các chất trung vi lượng khác như Ca, Mg, B, Zn…

Trong thời kỳ nuôi quả và quả vào chắc, cây tiêu cần được bón phân N,P,K có tỷ lệ khoảng 2-1-2 hoặc có tỷ lệ kali cao hơn đạm một chút. Cần bón 2-3 lần từ lúc nuôi quả đã lớn đến trước lúc thu hoach khoảng 1 tháng, mỗi lần bón 200-250g/gốc tiêu. 

Các loại phân NPK có công thức 16-8-16 TE, 19-9-19 TE hoặc các công thức tương tự đều có thể bón cho hồ tiêu vào thời kỳ này. Bón phân đầy đủ giúp cây tiêu không bị suy kiệt nhiều sau khi thu hoạch, nhờ vậy có thể giảm bớt hiện tượng ra quả cách năm thường thấy trên cây tiêu.