Iuu

Xuất khẩu hải sản sang châu Âu đang giảm rõ rệt, kể từ khi thị trường này phạt "thẻ vàng" đối với hải sản Việt Nam, do không đáp ứng được các yêu cầu về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp lần thứ nhất Ban Chỉ đạo quốc gia về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU).

Chỉ còn vài tháng nữa là đến thời điểm đoàn kiểm tra của Ủy ban châu Âu (EC) sang Việt Nam làm việc về vấn đề thẻ vàng đối với hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định của Việt Nam (khai thác IUU) nhưng đến thời điểm này, vấn đề khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài vẫn phức tạp.

Theo Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, việc ban hành Nghị định 42/2019 xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản cho thấy quyết tâm, nỗ lực của Chính phủ xây dựng một nghề cá có trách nhiệm.

Việc thành lập Ban chỉ đạo (BCĐ) quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và ban hành Nghị định 49/2019/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản cho thấy quyết tâm của Chính phủ, ngành chức năng trong việc phát triển một nghề cá bền vững, chứ không chỉ vì mục tiêu gỡ “thẻ vàng” của EC.

Thuế chống bán phá giá (CBPG) của cá tra trong đợt xem xét hành chính lần thứ 14 (POR14) của Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã khiến nhiều doanh nghiệp thủy sản “sụp đổ hy vọng”.

Theo Tổng cục Thủy sản (Bộ NNPTNT), nếu không cấp bách triển khai các giải pháp khắc phục những tồn tại trong khai thác thủy sản, nếu kết quả kiểm tra lần tới của Đoàn thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về biển và thủy sản của Ủy ban châu Âu (DG-Mare) vào cuối tháng 5, đầu tháng 6 không đáp ứng được các khuyến nghị của EC thì nguy cơ cao sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”.

Luật Thủy sản 2017 ra đời và có hiệu lực từ 1.1.2019 với những quy định chi tiết, cụ thể đối với các lĩnh vực nuôi trồng, khai thác, quản lý và bảo vệ nguồn lợi thủy sản…Tại ĐBSCL, nhiều địa phương cho rằng đây là cơ hội để các tỉnh quy hoạch lại quản lý, gỡ “thẻ vàng” cho ngành thủy sản.

Tháng 1.2019, dự kiến đoàn thanh tra Uỷ ban châu Âu (EC) sẽ trở lại Việt Nam để kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện các khuyến nghị của EC nhằm chống khai thác đánh cá bất hợp pháp, chưa được báo cáo và không được kiểm soát (IUU). Giai đoạn này, Việt Nam có “hàng tá” công tác cần phải hoàn thiện nếu không muốn hải sản bị cấm xuất khẩu vào thị trường châu Âu.

“Dù không muốn nhắc đến điều này nhưng rõ ràng, chúng ta đã phản ứng với những quy định của EC quá muộn và bị động”. Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh đánh giá và nói thêm, chương trình IUU đã được EC khởi động từ năm 2012, nhưng phải đến cuối năm 2017, đứng trước nguy cơ nhận “thẻ vàng” chúng ta mới nhìn nhận một cách nghiêm túc vấn đề này. Điều này giống như “nước ngập quá đầu mới nhảy”.