Chuyện ngược dòng của người đàn ông đồi chè

Bước chân lầm lỡ

Tìm về ngôi nhà cấp 4 cạnh cây xăng Dốc Võng, Km 8 Sơn Cẩm, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, chúng tôi nhận ra đây chính là điểm dừng chân khi thấy tấm biển tên với dòng chữ “Cứu sốc 24/24”. Căn nhà đơn sơ này lâu nay vẫn là văn phòng - nơi sinh hoạt của các anh em Câu lạc bộ (CLB) Thành Công – Phú Lương và người đàn ông cao lớn với nước da ngăm, niềm nở đón chúng tôi có tên Lê Trung Tấn. Mọi người còn gọi anh với cái tên thứ hai “hiệp sĩ cứu sốc” đất chè.

Câu lạc bộ Thành Công - Phú Lương (Anh Tấn mặc áo sọc ngồi giữa).

Được thành lập vào năm 2015, CLB Thành Công – Phú Lương là một trong những đơn vị đóng góp tích cực cho các hoạt động hỗ trợ cộng đồng người sử dụng ma túy tại địa phương. Ít ai biết rằng sự ra đời của CLB lại là cú lội ngược dòng đầy gian truân từ vòng xoáy ma túy của chính anh Tấn - trưởng nhóm.

Những năm 90 anh theo bạn bè đi đào vàng, cũng làm đại ca, có lúc quản cả trăm lao động thế nhưng đào mãi không thấy vàng thành ra sa cơ, thất nghiệp. Cũng thời gian này anh bước vào con đường của một kẻ nghiện. Sau thất bại ấy, anh được bố mẹ lôi kéo về làm cho công ty ở Hà Nội. Thế nhưng ngựa quen đường cũ, anh bị cơ quan phát hiện sử dụng ma túy và bị đình chỉ công tác. Không dám ở nhà, anh Tấn tìm về cuộc sống trên bờ bãi và tiếp tục những tháng ngày chìm đắm trong làn khói trắng.

Cùng đường, buồn chán, Tấn lại chạy xe Bắc - Nam rồi vào Buôn Ma Thuột, lúc thì cắt tóc, lúc đi lái máy cày thuê, sửa xe máy, xe đạp, và nhận công trình xây. Thế rồi giữa núi rừng Tây Nguyên anh gặp chị Đinh Thị Lê. Hai người yêu nhau được hai năm thì cưới. Những tưởng mái ấm gia đình sẽ khiến mình anh đoạn tuyệt với ma túy nhưng lại một lần nữa, lầm đường lạc lối, anh Tấn tìm đến ma túy. Anh phải vào trung tâm cai nghiện 18 tháng khi vợ mang bụng bầu bảy tháng.

Kể về quãng thời gian đơn độc ấy, chị Lê - Vợ anh Tấn ngẹn ngào nhớ lại: "Ngày bụng mang dạ chửa, lặn lộn vào Nam sinh con rồi một mình nuôi con. Khi ấy, bà nội mới mất, ông nội già yếu, ngoài Bắc không người thân, không công ăn việc làm ổn định. Hồi đó tôi làm nghề rửa xe, mùa đông, cứ để con đứng ở bộ cửa. Có lúc có đến 2-3 khách liên tục, con khóc, nước mắt, rồi bong bóng mũi phập phồng, mẹ không bế được, rồi tự nín. Có hôm lại rải cho cái chiếu, con vừa ngồi vừa ngủ....”.

Thế rồi, cuối cùng anh Tấn trở về, nhìn cảnh vợ con nheo nhóc, con suy dinh dưỡng, vợ thì gầy rộc anh xót xa. Anh quyết định phải thay đổi.

Hành trình ngược dòng

Đúng lúc vừa nghĩ đến chuyện thay đổi thì ánh sáng cuộc đời đến với anh khi anh được xã báo lựa chọn là được uống methadone. Anh còn nhớ như in đó là năm 2013, lúc đó anh quá hạnh phúc, còn reo lên.

Từ khi uống methadone, sức khỏe dần ổn định, anh Tấn dần tu chí làm ăn. Ngày ngày, anh đi khắp các quán nước mía, xin ngọn mía về trồng trên mảnh đất đi mượn của hội cựu chiến binh xóm.Thời gian đó, anh cũng hỗ trợ Trung tâm y tế huyện trong các hoạt động cộng đồng. Sau đó, anh thành lập CLB tự lực hỗ trợ người sử dụng ma tuý, cùng các anh em đi gắp bơm kim tiêm ở các điểm nóng tại địa phương và tiếp cận, tư vấn về lợi ích của methadone.

Năm 2015, được sự hỗ trợ củaDự án Quỹ toàn cầu Phòng, chống HIV/AIDS, anh Tấn là một trong sáu người của huyện đi học đào tạo xét nghiệm sàng lọc HIV tại cộng đồng. Lúc đó, anh kêu gọi thêm những anh em có tâm huyết với cộng đồng, thành lập nhóm Thành Công – Phú Lương với 18 thành viên nòng cốt. Các công việc chính của nhóm, bao gồm: tiếp cận những người sử dụng ma túy, truyền thông giảm hại, xét nghiệm sàng lọc HIV, chuyển gửi đến các cơ sở điều trị ARV; tư vấn, hỗ trợ những người sử dụng ma túy điều trị methadone, hỗ trợ Phòng khám ngoại trú methadone Phú Lương truyền thông về việc tuân thủ điều trị ARV và lợi ích của methadone.

Khi được hỏi về động lực để anh theo đuổi các hoạt động cộng đồng, anh chia sẻ: “Động lực thực sự là vì…anh từng khổ quá! Trước đây chỉ vì nghiện mà khổ cực, rồi để khổ cả vợ con. Mình thật tâm muốn dìu dắt những người sử dụng ma túy để tham gia vào công việc có ích trong xã hội".

Hiện tại, phần lớn các thành viên trong CLB đều là những người từng sử dụng ma túy, những người cũng giống như anh Tấn, từng qua bao đắng cay, ngược dòng tìm về một cuộc đời lương thiện.Thương người, trách nhiệm và nhiệt tình, là những từ mà anh em CLB Phú Lương – Thành Công vẫn thường nói về người trưởng nhóm này.

Anh Tấn cùng vợ.

Cứu sốc – những chiến công lặng thầm

Anh Tấn kể rằng khoảng năm 2015, ở địa phương anh rất nhiều người sốc ma túy, khi chỉ trong nửa năm, bãi tha ma đã có thêm mười mấy vòng hoa trắng chết vì sốc. Tham gia buổi tập huấn cứu sốc do Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) tổ chức, anh về địa phương, kết nối những anh em tin cậy, thành lập nhóm cứu sốc gồm 6 thành viên. Vốn nắm hết các địa điểm tập trung người nghiện, Tấn để lại số điện thoại và tờ rơi tới tất cả công an xóm, xã, trạm y tế thôn và những người sử dụng ma túy để khi có trường hợp sốc thuốc, họ có thể gọi ngay cho anh.

“Cái lần đầu tiên đi cứu sốc, anh run lắm. Rồi thấy nằm mặt mũi bệnh nhân nhìn sợ lắm, nhìn tái xám, lúc ấy anh cũng chưa có kinh nghiệm đâu. Anh sờ mạch, sờ nhịp tim, chẳng thấy gì, anh bảo hay là chết rồi. Lúc bệnh nhân tỉnh anh cảm thấy sướng lắm, anh reo lên bảo "Thôi tỉnh rồi, sống rồi, sống rồi!".

Cứu sốc 24/24, bất kể nắng mưa, sớm tối, có chuông điện thoại, là anh lại lên đường. Mỗi lần cứu sốc thành công, là một lần anh và các đồng đội thở phào nhẹ nhõm và có thêm động lực cho công việc “vác tù và hàng tổng” này.

Tâm sự về mơ ước cho riêng mình, anh chỉ mong sao mai này, những bữa cơm gia đình vẫn cứ tràn ngập tiếng cười. Anh Tấn đặt tên con trai là Trung Hiếu, mong con sau này lớn lên hiếu thảo, không bỏ cuộc trước những thử thách và can đảm ngược dòng, sống một cuộc đời tử tế và trọn vẹn nghĩa tình.