Ấn tượng trước trình độ làm tơ lụa của nghệ nhân Việt Nam, Uzbekistan muốn hợp tác phát triển dâu tằm tơ

Mới đây, Đoàn cán bộ của Ủy ban Phát triển Công nghiệp tơ lụa và len Uzbekistan đã có một số buổi làm việc và thăm các làng nghề sản xuất dâu tơ tằm nổi tiếng tại Việt Nam. Sau chuyến thăm, quan chức Uzbekistan đề nghị doanh nghiệp Việt Nam lập nhà máy dệt tơ tằm ở nước này để giảm bớt chi phí xuất nhập khẩu.

Ấn tượng trước trình độ làm tơ lụa của nghệ nhân Việt Nam

Đến thăm làng lụa tơ tằm Nha Xá (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam) hôm 23/1, bà H.E. Mrs. Zulaykho Makhkamova - Chủ tịch Ủy ban Gia đình và Phụ nữ Cộng hòa Uzbekistan cùng các thành viên gồm nhiều doanh nghiệp của Uzbekistan cho biết, họ “vô cùng ấn tượng” trước tay nghề, trình độ làm tơ lụa của các nghệ nhân nơi này.

Theo bà Makhkamova, các sản phẩm như khăn, áo, chăn xuất xứ từ Nha Xá rất được người dân Uzbekistan ưa chuộng. Trong khi quy trình hiện tại, là nước này xuất khẩu kén tằm sang Việt Nam, các nghệ nhân Nha Xá gia công, rồi bán đi nhiều thị trường nước ngoài, trong đó có Uzbekistan.

“Các doanh nghiệp Uzbekistan rất mong muốn nhập khẩu công nghệ tơ lụa Việt Nam. Tôi rất mong các doanh nghiệp Việt Nam cân nhắc vấn đề này. Một làng nghề 700 năm tuổi như Nha Xá có tiềm lực rất lớn, chúng ta cần hợp tác nhiều hơn nữa" - bà Makhkamova nói.

Tiếp đó, Chủ tịch Ủy ban Gia đình và Phụ nữ Cộng hòa Uzbekistan bày tỏ mong muốn các doanh nghiệp Việt Nam tính đến việc mở nhà máy vải lụa tơ tằm tại đất nước Uzbekistan. "Việt Nam hiện là một trong những thị trường lớn nhập khẩu kén tằm từ Uzbekistan. Việc mở nhà máy tại đất nước chúng tôi sẽ giúp giảm chi phí xuất nhập khẩu”, bà Makhkamova nói.

Giới thiệu về làng nghề Nha Xá với đoàn công tác đến từ Uzbekistan, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Hà Nam cho biết, làng nghề dệt lụa Nha Xá được xác định hình thành vào cuối thế kỷ 13, đầu thế kỷ 14. Nhân dân nơi đây thờ danh tướng Trần Khánh Dư là ông tổ truyền nghề. 

Người dân Nha Xá đã ứng dụng nhiều máy móc vào quy trình dệt lụa nhằm tăng công suất, giảm sức người, tuy nhiên vẫn có một số kỹ thuật người thợ ở đây duy trì cách làm truyền thống, như quay tơ, mắc cửi, nối cửi, dệt, tẩy chuội, nhuộm, hấp, làm nguội, phơi lụa…

Gần đây, làng nghề dệt lụa Nha Xá cũng đã chú ý đến may các sản phẩm từ lụa để phục vụ khách du lịch, như: Áo dài, khăn quàng cổ, cà vạt, khăn lụa đũi dâu, chăn và gối lụa tơ tằm thêu hoa, chăn và gối lụa tơ tằm thêu bóng, túi, ví, ba lô làm từ lụa… Các sản phẩm đa dạng mẫu mã, phục vụ nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng.

Trong chuyến thăm làng lụa Nha Xá, đoàn công tác của Uzbekistan cũng đến gặp Công ty TNHH Lụa tơ tằm Hà Nam, một trong những doanh nghiệp tơ lụa lớn nhất địa phương. Ông Nguyễn Văn Hải, Giám đốc công ty, cho biết mỗi năm đơn vị nhập khẩu khá nhiều kén tằm từ Uzbekistan. 

“Đề nghị của phía Uzbekistan khá hấp dẫn, song chúng tôi cần sự bảo đảm, tạo điều kiện từ chính quyền nước bạn để tiến tới lập nhà máy. Nếu có nhà máy bên đó, khâu thu mua nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm sẽ tiến triển mạnh”, ông Hải nói.

Sau chuyến thăm làng nghề tại Hà Nam, đoàn công tác Uzbekistan tiếp tục đến "thủ phủ" nghề trồng dâu nuôi tằm của Việt Nam hiện nay là tỉnh Lâm Đồng. Đoàn đã có buổi làm việc với Hiệp hội Dâu tằm tơ Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng.

Tại buổi làm việc, ông Ikboljon Ergashev, Chủ tịch Ủy ban Phát triển Công nghiệp tơ lụa và len Uzbekistan cho biết, Uzbekistan mong muốn tăng cường hợp tác, phát triển trong tương lai với Việt Nam về cả về giống dâu và giống tằm. Việt Nam và Uzbekistan có quan hệ hợp tác thương mại dâu tằm tơ từ lâu. Trong quá khứ, Uzbekistan từng mua giống tằm từ Việt Nam và đến nay, một đơn vị nghiên cứu tại Uzbekistan vẫn còn lưu giữ được nguồn giống này.

“Chúng tôi mong muốn 2 quốc gia tiếp tục có sự trao đổi, phát triển. Trong chuyến công tác này, chúng tôi đã thăm các công ty sản xuất dâu tằm tơ ở Việt Nam và nhận thấy cơ hội để hợp tác phát triển. Chúng tôi muốn tăng cường hợp tác để tăng sản lượng, trao đổi hàng hoá giữa hai bên. Tháng 6 năm nay, chúng tôi tổ chức triển lãm sản phẩm từ dâu tằm với giải thưởng trên 2 triệu USD và đã mời các doanh nghiệp Việt Nam tham gia”, ông Ikboljon Ergas nói.

Về vấn đề phát triển dâu tằm tơ của Việt Nam, ông Lê Quang Tú - Chủ tịch Hiệp hội Dâu tằm tơ Việt Nam cho biết, dâu tằm tơ là ngành nghề truyền thống của Việt Nam. Hiện nay, Việt Nam đã chủ động được giống dâu năng suất, chất lượng cao, kỹ thuật nuôi tằm con tập trung được áp dụng trên toàn quốc.

Riêng tại tỉnh Lâm Đồng hiện có 25 nhà máy ươm tơ tự động, 10 nhà máy se và dệt. Sản lượng tơ chất lượng cao có đến 80% tập trung ở địa phương này. Tuy nhiên, vấn đề khó khăn nhất trong lĩnh vực phát triển dâu tằm tơ của Việt Nam là nguồn trứng giống phải nhập khẩu từ Trung Quốc. Hiện nhu cầu trứng giống của Việt Nam từ 400.000 - 500.000 hộp/năm và nguồn giống trong nước chỉ đáp ứng 10%.

Về vấn đề trứng giống tằm, ông Nguyễn Đức Dũng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng cho hay, hiện nay, việc phát triển giống tằm của Việt Nam có sự hạn chế và mong muốn hợp tác với Uzbekistan ở lĩnh vực này.

Trước mong muốn của phía Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng, ông Ikboljon Ergashev cho biết: “Sau buổi làm việc này, chúng tôi sẽ chia sẻ với các đơn vị của Việt Nam bản kế hoạch phát triển giống tằm và giống dâu để tiến đến nghiên cứu, phát triển, trao đổi giống. Uzbekistan hiện có 2 giống tằm đáp ứng nhu cầu sản xuất, gồm giống từ Trung Quốc và giống phối lại từ Trung Quốc".

Ông Ikboljon Ergashev chia sẻ, hiện nay người Trung Quốc đã sang Uzbekistan để phối hợp sản xuất giống tằm và mua lại sản phẩm. Do vậy, Uzbekistan mong muốn Việt Nam sang Uzbekistan để cùng sản xuất giống tằm và phát triển về Việt Nam. Uzbekistan hiện có 15 công ty hoạt động trong lĩnh vực giống tằm và sắp tới sẽ có thêm 5 công ty khác tham gia vào lĩnh vực này.

Trước đó, trong buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến, ông Rustam Kholmatov, Chủ tịch Hội đồng Cộng hòa Công đoàn Công nhân Tổ hợp Công nghiệp Nông nghiệp mong muốn đoàn làm việc có thể học hỏi kinh nghiệm từ các trung tâm nghiên cứu trong lĩnh vực dâu tằm.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, trên cơ sở đề xuất hợp tác của Uzbekistan, Bộ NNPTNT sẽ giao các đơn vị đầu mối gồm Cục Chăn nuôi và Cục Thú y… nghiên cứu, trao đổi thêm với phía Uzbekistan để sớm đi đến ký kết hợp tác.